ਸਵੈਯਾ ॥

Savaiyaa ॥

SWAYYA

ਹਾਥ ਸੰਭਾਲ ਕੈ ਢਾਲ ਲਈ ਤਬ ਹੀ ਸੋਊ ਆਵਤ ਹੀ ਸੁ ਬਚਾਈ ॥

Haatha Saanbhaala Kai Dhaala Laeee Taba Hee Soaoo Aavata Hee Su Bachaaeee ॥

The king saved himself from this blow with his shield

ਫੂਲਹੁ ਪੈ ਕਰਵਾਰ ਲਗੀ ਚਿਨਗਾਰਿ ਜਗੀ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਗਾਈ ॥

Phoolahu Pai Karvaara Lagee Chingaari Jagee Aupamaa Kabi Gaaeee ॥

ਬਾਸਵ ਪੈ ਸਿਵ ਕੋਪ ਕੀਓ ਮਾਨੋ ਤੀਸਰੇ ਨੈਨ ਕੀ ਜ੍ਵਾਲ ਦਿਖਾਈ ॥੧੫੭੩॥

Baasava Pai Siva Kopa Keeao Maano Teesare Nain Kee Javaala Dikhaaeee ॥1573॥

The sword struck the protruded part of the shield and the sparks came out like the fire of the third eye shown by Shiva to Indra.1573.

ਪੁਨਿ ਹਿੰਮਤ ਸਿੰਘ ਮਹਾਬਲੁ ਕੈ ਇਹ ਭੂਪ ਕੇ ਊਪਰਿ ਘਾਉ ਕੀਓ ॥

Puni Hiaanmata Siaangha Mahaabalu Kai Eih Bhoop Ke Aoopri Ghaau Keeao ॥

Then Himmat Singh again gave a blow to the king with his might

ਕਰਿ ਵਾਰ ਫਿਰਿਓ ਅਪੁਨੇ ਦਲੁ ਕੋ ਨ੍ਰਿਪ ਤਉ ਲਲਕਾਰਿ ਹਕਾਰ ਲੀਓ ॥

Kari Vaara Phiriao Apune Dalu Ko Nripa Tau Lalakaari Hakaara Leeao ॥

When he turned towards his army after striking the blow, the king challenged him at the same time and gave a blow of his sword of his head

ਸਿਰ ਮਾਝ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਕੀ ਤਾਨ ਦਈ ਬਿਬਿ ਖੰਡ ਹੁਇ ਭੂਮਿ ਗਿਰਿਓ ਨ ਜੀਓ ॥

Sri Maajha Kripaan Kee Taan Daeee Bibi Khaanda Huei Bhoomi Giriao Na Jeeao ॥

He fell down lifeless on the earth

ਸਿਰਿ ਤੇਗ ਬਹੀ ਚਪਲਾ ਸੀ ਮਨੋ ਅਧ ਬੀਚ ਤੇ ਭੂਧਰ ਚੀਰਿ ਦੀਓ ॥੧੫੭੪॥

Siri Tega Bahee Chapalaa See Mano Adha Beecha Te Bhoodhar Cheeri Deeao ॥1574॥

The sword struck him on the head like the lightening cutting and dividing the mountain into two halvas.1574.

ਹਿੰਮਤ ਸਿੰਘ ਹਨਿਓ ਜਬ ਹੀ ਤਬ ਹੀ ਸਬ ਹੀ ਭਟ ਕੋਪ ਭਰੇ ॥

Hiaanmata Siaangha Haniao Jaba Hee Taba Hee Saba Hee Bhatta Kopa Bhare ॥

When Himmat Singh was killed, all the warriors were highly infuriated

ਮਹਾ ਰੁਦ੍ਰ ਤੇ ਆਦਿਕ ਬੀਰ ਜਿਤੇ ਇਹ ਪੈ ਇਕ ਬਾਰ ਹੀ ਟੂਟਿ ਪਰੇ ॥

Mahaa Rudar Te Aadika Beera Jite Eih Pai Eika Baara Hee Ttootti Pare ॥

All the mighty warriors including Maharudra etc., they all together fell upon the king.

ਧਨੁ ਬਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਗਦਾ ਬਰਛੀਨ ਕੇ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਬਹੁ ਵਾਰ ਕਰੇ ॥

Dhanu Baan Kripaan Gadaa Barchheena Ke Saiaam Bhani Bahu Vaara Kare ॥

And with their bows, arrows, swords, maces and lances, they hurled many blows on the king

ਨ੍ਰਿਪ ਘਾਇ ਬਚਾਇ ਸਭੈ ਤਿਨ ਕੇ ਇਹ ਪਉਰਖ ਦੇਖ ਕੈ ਸਤ੍ਰ ਡਰੇ ॥੧੫੭੫॥

Nripa Ghaaei Bachaaei Sabhai Tin Ke Eih Paurkh Dekh Kai Satar Dare ॥1575॥

The king saved himself from their blows and seeing such bravery of the king, all the enemies became fearful.1575.

ਰੁਦ੍ਰ ਤੇ ਆਦਿ ਜਿਤੇ ਗਨ ਦੇਵ ਤਿਤੇ ਮਿਲ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਊਪਰਿ ਧਾਏ ॥

Rudar Te Aadi Jite Gan Dev Tite Mila Kai Nripa Aoopri Dhaaee ॥

All the ganas including Rudra, all of them together fell upon the king

ਤੇ ਸਬ ਆਵਤ ਦੇਖਿ ਬਲੀ ਧਨੁ ਤਾਨਿ ਹਕਾਰ ਕੈ ਬਾਨ ਲਗਾਏ ॥

Te Saba Aavata Dekhi Balee Dhanu Taani Hakaara Kai Baan Lagaaee ॥

Seeing them all coming this great warrior challenged them and discharged his arrows

ਏਕ ਗਿਰੇ ਤਹ ਘਾਇਲ ਹੁਇ ਇਕ ਤ੍ਰਾਸ ਭਰੇ ਤਜਿ ਜੁਧੁ ਪਰਾਏ ॥

Eeka Gire Taha Ghaaeila Huei Eika Taraasa Bhare Taji Judhu Paraaee ॥

Some of them fell down wounded there and some of them becoming fearful fled away

ਏਕ ਲਰੈ ਨ ਡਰੈ ਬਲਵਾਨ ਨਿਦਾਨ ਸੋਊ ਨ੍ਰਿਪ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਏ ॥੧੫੭੬॥

Eeka Lari Na Dari Balavaan Nidaan Soaoo Nripa Maari Giraaee ॥1576॥

Some of them fearlessly fought with the king, who killed them all.1576.

ਸਿਵ ਕੇ ਦਸ ਸੈ ਗਨ ਜੀਤ ਲਏ ਰਿਸ ਸੋ ਪੁਨਿ ਲਛਕ ਜਛ ਸੰਘਾਰੇ ॥

Siva Ke Dasa Sai Gan Jeet Laee Risa So Puni Lachhaka Jachha Saanghaare ॥

Conquering the ten hundred ganas of Shiva, the king killed one lakh Yakshas

ਰਾਛਸ ਤੇਈਸ ਲਾਖ ਹਨੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਮ ਧਾਮ ਸਿਧਾਰੇ ॥

Raachhasa Teeeesa Laakh Hane Kabi Saiaam Bhani Jama Dhaam Sidhaare ॥

He killed twenty-three lakh demons who reached the abode of Yama

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕੀਓ ਬਿਰਥੀ ਬਹੁ ਦਾਰੁਕ ਕੇ ਤਨਿ ਘਾਉ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥

Sree Brijanaatha Keeao Brithee Bahu Daaruka Ke Tani Ghaau Parhaare ॥

He deprived Krishna of his chariot and wounded Daruk, his charioteer

ਦ੍ਵਾਦਸ ਸੂਰ ਨਿਹਾਰਿ ਨਿਸੇਸ ਧਨੇਸ ਜਲੇਸ ਪਸ੍ਵੇਸ ਪਧਾਰੇ ॥੧੫੭੭॥

Davaadasa Soora Nihaari Nisesa Dhanesa Jalesa Pasavesa Padhaare ॥1577॥

Seeing this spectacle, the twelve Suryas, Chandra, Kuber, Varuna and Pashupatnath fled away.1577.

ਬਹੁਰੋ ਅਯੁਤ ਗਜ ਮਾਰਤ ਭਯੋ ਪੁਨਿ ਤੀਸ ਹਜਾਰ ਰਥੀ ਰਿਸਿ ਘਾਯੋ ॥

Bahuro Ayuta Gaja Maarata Bhayo Puni Teesa Hajaara Rathee Risi Ghaayo ॥

Then the king knocked down many horses and elephants and also thirty thousand charioteers

ਛਤੀਸ ਲਾਖ ਸੁ ਪਤ੍ਯ ਹਨੇ ਦਸ ਲਾਖ ਸ੍ਵਾਰਨ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥

Chhateesa Laakh Su Patai Hane Dasa Laakh Savaaran Maari Giraayo ॥

He killed thirty-six lakh soldiers on foot and ten lakh horsemen

ਭੂਪਤਿ ਲਛ ਹਨੇ ਬਹੁਰੋ ਦਲ ਜਛ ਪ੍ਰਤਛਹਿ ਮਾਰਿ ਭਜਾਯੋ ॥

Bhoopti Lachha Hane Bahuro Dala Jachha Partachhahi Maari Bhajaayo ॥

He killed on lakh kings and caused the army of Yakshas to run away

ਦ੍ਵਾਦਸ ਸੂਰਨ ਗਿਆਰਹ ਰੁਦ੍ਰਨ ਕੇ ਦਲ ਕਉ ਹਨਿ ਕੈ ਪੁਨਿ ਧਾਯੋ ॥੧੫੭੮॥

Davaadasa Sooran Giaaraha Rudarn Ke Dala Kau Hani Kai Puni Dhaayo ॥1578॥

After killing the twelve Suryas and eleven Rudras, the king fell upon the army of the enemy.1578.

ਸਾਠ ਹਜਾਰ ਹਨੇ ਬਹੁਰੋ ਭਟ ਜਛ ਸੁ ਲਛ ਕਈ ਤਿਹ ਘਾਏ ॥

Saattha Hajaara Hane Bahuro Bhatta Jachha Su Lachha Kaeee Tih Ghaaee ॥

After killing sixty thousand warriors, the king knocked down one lakh Yakshas

ਜਾਦਵ ਲਛ ਕੀਏ ਬਿਰਥੀ ਬਹੁ ਜਛਨ ਕੇ ਤਨ ਲਛ ਬਨਾਏ ॥

Jaadava Lachha Keeee Brithee Bahu Jachhan Ke Tan Lachha Banaaee ॥

He deprived one lakh Yadavas of their chariots and made the Yakshas his target

ਪੈਦਲ ਲਾਖ ਪਚਾਸ ਹਨੇ ਪੁਰਜੇ ਪੁਰਜੇ ਕਰਿ ਭੂਮਿ ਗਿਰਾਏ ॥

Paidala Laakh Pachaasa Hane Purje Purje Kari Bhoomi Giraaee ॥

He scattered fifty lakh soldiers on foot in fragments on the earth

ਅਉਰ ਹਨੇ ਬਲਵਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਲੈ ਜੋ ਇਹ ਭੂਪ ਕੇ ਊਪਰਿ ਆਏ ॥੧੫੭੯॥

Aaur Hane Balavaan Kripaan Lai Jo Eih Bhoop Ke Aoopri Aaee ॥1579॥

Instead of them, the warriors who attacked the king with their swords, he killed them all.1579.

ਤਾਉ ਦੇ ਮੂਛਿ ਦੁਹੂੰ ਕਰ ਭੂਪਤਿ ਸੈਨ ਨੈ ਜਾਇ ਨਿਸੰਕ ਪਰਿਯੋ ॥

Taau De Moochhi Duhooaan Kar Bhoopti Sain Nai Jaaei Nisaanka Pariyo ॥

The king, twisting his whiskers, fearlessly fell upon the army

ਪੁਨਿ ਲਾਖ ਸੁਆਰ ਹਨੇ ਬਲਿ ਕੈ ਸਸਿ ਕੋ ਰਵਿ ਕੋ ਅਭਿਮਾਨ ਹਰਿਯੋ ॥

Puni Laakh Suaara Hane Bali Kai Sasi Ko Ravi Ko Abhimaan Hariyo ॥

He again killed one lakh horsemen and shattered the pride of Surya and Chandra, even with a single arrow, he knocked down Yama on the ground

ਜਮ ਕੋ ਸਰ ਏਕ ਤੇ ਡਾਰਿ ਦਯੋ ਛਿਤਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਡਰਿਯੋ ॥

Jama Ko Sar Eeka Te Daari Dayo Chhiti Saiaam Bhani Nahee Naiku Dariyo ॥

He did not become fearful even slightly

ਜੋਊ ਸੂਰ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਰਨ ਮੈ ਸਬਹੂੰ ਨ੍ਰਿਪ ਖੰਡ ਨਿਖੰਡ ਕਰਿਯੋ ॥੧੫੮੦॥

Joaoo Soora Kahaavata Hai Ran Mai Sabahooaan Nripa Khaanda Nikhaanda Kariyo ॥1580॥

Those who called themselves heroes, the king chopped them into bits.1580.

ਰਨ ਮੈ ਦਸ ਲਛ ਹਨੇ ਪੁਨਿ ਜਛ ਜਲਾਧਿਪ ਕੋ ਭਟ ਲਛਕੁ ਮਾਰਿਓ ॥

Ran Mai Dasa Lachha Hane Puni Jachha Jalaadhipa Ko Bhatta Lachhaku Maariao ॥

He killed in the war ten lakh Yakshas and about a lakh warriors of Varuna

ਇੰਦ੍ਰ ਕੇ ਸੂਰ ਹਨੇ ਅਗਨੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸੁ ਨਹੀ ਨ੍ਰਿਪ ਹਾਰਿਓ ॥

Eiaandar Ke Soora Hane Agane Kabi Saiaam Bhani Su Nahee Nripa Haariao ॥

He also killed innumerable warriors of Indra and did not suffer defeat

ਸਾਤਕਿ ਕਉ ਮੁਸਲੀਧਰ ਕਉ ਬਸੁਦੇਵਹਿ ਕਉ ਕਰਿ ਮੂਰਛ ਡਾਰਿਓ ॥

Saataki Kau Musleedhar Kau Basudevahi Kau Kari Moorachha Daariao ॥

He made Satyaki, Balram and Vasudev unconscious

ਭਾਜ ਗਯੋ ਜਮ ਅਉਰ ਸਚੀਪਤਿ ਕਾਹੂੰ ਨ ਹਾਥਿ ਹਥੀਯਾਰ ਸੰਭਾਰਿਓ ॥੧੫੮੧॥

Bhaaja Gayo Jama Aaur Sacheepati Kaahooaan Na Haathi Hatheeyaara Saanbhaariao ॥1581॥

Yama and Indra, without taking up their weapons, fled away from the battlefield.1581.